Dlaczego suplementowanie jest ważne.
Znaczenie suplementów diety w zapobieganiu i leczenie chorób cywilizacyjnych. Mechanizmy działania substancji naturalnych w ludzkim organizmie.
Ludzki organizm w ciągu życia jest narażony na wiele stresów. Jest to przede wszystkim wynik niekontrolowanemu rozwojowi cywilizacji.
Stres rakotwórczy to działanie tzw. kancerogenów, substancji wywołujący rozrost rakowy, na ludzki organizm. Kancerogeny są obecne w zanieczyszczonym powietrzu (odpady z fabryk, gazy wylotowe itp.) w pożywieniu (dodatki do żywności, pozostałości pestycydów w owocach i warzywach, substancje konserwujące itp.). Silnym kancerogenem są także papierosy i alkohol spożywany w większej ilości. Kancerogeny wywołują mutacje komórek, które następnie ulegają zmianie i mogą się w sposób niekontrolowany dzielić, co daje początek chorobie nowotworowej.
Stres zakwaszenia jest wynikiem współczesnego sposobu odżywiania się z małą ilością dobrych jakościowo owoców i warzyw, z nadmiernym spożyciem mięsa i produktów mięsnych, białego pieczywa, a także paleniem papierosów i piciem nadmiernej ilości czarnej kawy lub czarnej herbaty. Także zanieczyszczenie środowiska naturalnego ma istotny udział w zakwaszeniu ( kwaśne deszcze, kwaśna gleba). Bardzo istotną rolę odgrywa także nadużywanie leków, a czasem ich znacznych ilości. Do organizmu dostaje się w ten sposób nadmierna ilość substancji kwasotwórczych, co bardzo go obciąża. Chroniczne zakwaszenie może mieć udział w powstaniu, przebiegu wielu chorób, a także wpływać na ich przebieg i prognozy, włączając w to choroby nowotworowe. Dlatego też odkwaszanie jest kluczem do zapobiegania wielu chorobom cywilizacyjnym.
Stres immunologiczny to nieustanne przeciążanie i i osłabianie naszego bardzo wrażliwego systemu obronnego. Papierosy, alkohol, leki chemiczne (wiele z nich może obniżyć odporność), nieodpowiednie jakościowo pożywienie z niewłaściwą ilością białka, witamin i minerałów, zanieczyszczone środowisko, a także długotrwały stres psychiczny, to wszystko osłabia ten system. W ten sposób osłabiona obrona organizmu przyczynia się do nawracających infekcji, zwiększa się podatność na infekcje. Słabszy system immunologiczny często umożliwia mnożenie się bakterii, które w normalnych okolicznościach w ogóle się by nie uaktywniły (zakażenie oportunistyczne).
Stres oksydacyjny organizmu przejawia się nadmiernym obciążeniem organizmy przez wolne rodniki tlenowe. Są one produktem ubocznym, odpadem z działalności elektrowni wewnątrzkomórkowych (mitochondriów).W normalnych okolicznościach produkują one paliwo wtórne, które jest rozprowadzane po całek komórce i umożliwia w ten sposób jej działanie. Przy produkcji tego paliwa powstaje jednak odpad toksyczny (wolne rodniki tlenowe z jednym nieparzystym elektronem), które są bardzo agresywne, mogą uszkadzać ważne molekuły w komórce: kwasy nukleinowe, białka i tłuszcze oraz uszkadzać w ten sposób ich funkcje wraz z ich mutacją przy uszkodzeniu materiału genetycznego DNA. Taka komórka może się stać komórką chorą (złośliwą). Obciążenie organizmu wolnymi rodnikami tlenowymi bierze udział w powstawaniu i przebiegu wielu chorób cywilizacyjnych. W organizmie jednak istnieje efektywny system obrony przeciwko nadmiernemu wpływowi tych niestabilnych i agresywnych związków. Jest to tzw. System antyoksydacyjny (tarcza) organizmu, enzymy i związki antyoksydacyjne. Jego osłabienie ma takie same następstwa, jak ich nadmierne tworzenie.
Stres z odżywiania i stres energetyczny to brak ruchu, nadmierna ilość kalorii, tłuste jedzenie z dużą zawartością cholesterolu, cukru, z obniżoną zawartością minerałów i witamin zasadotwórczych, niedobór nienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3. To wszystko prowadzi do otyłości z bardzo poważnymi konsekwencjami, a także powoduje wzrost ryzyka rozwoju innych chorób np. układu sercowo – naczyniowego , a także nowotworowych. Otyłość jest związana z ryzykiem rozwoju cukrzycy typu 2.
Wreszcie na koniec stres psychiczny. Nadmierna eksploatacja w pracy, konflikty międzyludzkie. Problemy ekonomiczne, brak czasu (presja czasowa) osłabiają nasze zdrowie. Długotrwały stres psychiczny prowadzi do zakwaszenia, większego obciążenia organizmu wolnymi rodnikami tlenowymi, osłabienia systemu immunologicznego, a także zwiększonego ryzyka powstawania chorób nowotworowych. Wszystkie tego rodzaju stresy można ująć pod jedną nazwą stres cywilizacyjny. Choroby, które są nim spowodowane lub w których bierze udział, nazywa się cywilizacyjnymi.
Choroby cywilizacyjne są problemami krajów wysoko rozwiniętych, bezpośrednim następstwem współczesnego, miejskiego sposobu życia. Występują masowo i oznaczają znaczny, a nawet ekstremalny problem ekonomiczny dla krajów wysoko rozwiniętych (znaczne wydatki na opiekę zdrowotną). Jednak można dobrze na nie wpływać przez działania prewencyjne oraz stosowanie środków medycyny naturalnej, a suplementy diety odgrywają tu zasadniczą rolę. Do chorób cywilizacyjnych zaliczamy np.:
- otyłość,
- cukrzycę typu 2,
- arteriosklerozę i choroby naczyniowe,
- wysokie ciśnienie krwi,
- choroby nowotworowe,
- alergie,
- osłabienie odporności,
- choroby psychiczne,
- funkcjonalne problemy trawienne,
- syndrom chronicznego zmęczenia,
- a także niektóre problemy stawów (np. artroza).
Suplementy diety to preparaty, które wyglądają podobnie jak leki, niektóre z nich można kupić w aptekach, niektóre także w innych miejscach. Źródłem ich produkcji są z reguły surowce naturalne. Suplementy diety dostarczają organizmowi dwa rodzaje substancji:
- składniki odżywcze i minerały, których organizm potrzebuje do funkcjonowania, jednak nie otrzymuje ich w wystarczającej ilości w pożywieniu,
- substancje specjalne (w większości zwane substancjami fitochemicznymi), które są obce dla organizmu (normalnie nie przyjmujemy ich wraz z pożywieniem) jednak mają korzystny wpływ na stan zdrowia.
Gdybyśmy podzielili suplementy diety w zależności od ich głównych mechanizmów działania, to podział wyglądał by następująco:
- substytut brakujących mikro substancji odżywczych i witamin
- działanie antyoksydacyjne
- działanie zwiększające odporność (immunostymulacje)
- działanie poprawiające odporność (immunomodulacyjne)
- działanie antybakteryjne
- działanie przeciwnowotworowe (głównie prewencyjne)
- działanie odkwaszające